önceki

yazdır

Prof.Dr. Edip ÖRÜCÜ

Arş.Gör. Recep KILIÇ

Yük.Lis.Öğr. Ahmet TARAKÇI

HİZMET İÇİ EĞİTİMİN İŞGÖRENLERİN VERİMLİLİK, MOTİVASYON VE YARATICILIĞINA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

ÖZET

Gelişen teknoloji ve küreselleşen rekabet ortamı, işletmelerin beşeri kaynaklara verdikleri önemin giderek artmasına neden olmaktadır. İnsan kaynaklarının geliştirilmesi de hizmet içi eğitim yoluyla sağlanmaktadır.

 Bu çalışmada, hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğine, motivasyonuna ve yaratıcılığına olan etkisini araştırmak amacıyla hipotezler geliştirilmiş ve bu hipotezler anket uygulaması sonucu elde edilen verilerin analizi ile test edilmiştir.

Hipotez testleri sonucunda, hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğini artırdığı, motivasyonlarına önemli katkılar sağladığı ve yaratıcılıklarının gelişmesinde etkili olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca, verimlilik-motivasyon ve yaratıcılığın birbirini pozitif yönde etkileyen bir korelasyona sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Hizmet İçi Eğitim, Verimlilik, Motivasyon, Yaratıcılık

ABSTRACT

An Investigation into the Effects of In-service Training on Productivity, Motivation and Creativity of Employees

Unprecedented technological progress and globalizing competitive environment lead enterprises to attach more importance to human resources. Improvement of human resources is ensured through in-service training.

This study develops hypotheses and tests them by analyzing the data obtained from a questionnaire survey in order to examine the effects of in-service training on the productivity, motivation, and creativity of employees. The results have revealed that in-service training increases the productivity of employees, contributes significantly to their motivation, and is effective in improving their creativity. Moreover, productivity, motivation, and creativity have been found to have a positive correlation.

Keywords: In-service training, productivity, motivation, creativity

GİRİŞ

Küreselleşmeyle birlikte iletişim ve bilgi teknolojilerinde hızlı gelişme ve yaygınlaşma sonucu, bilgi toplumuna geçiş ve üretim teknolojilerindeki yenilikler iş çevresindeki geleneksel dengeleri değişmesine neden olmuştur. İletişim ve bilgi teknolojileri, örgüt içi ve örgüt dışı bilgi akışına yeni düzenlemeler getirerek, şirketlerde bürokrasiyi azaltmaktadır. Yeni üretim teknolojileri, ürün ve hizmetlerin yaşam döngülerinin kısalmasına, küçük ölçekli-büyük ölçekli işletmelerin rekabet ilişkilerinin değişmesine yol açmaktadır. (Onay, 1999:106)

Geçmişte rekabet avantajı sağlayan ürün ve teknolojiler, finansal kaynaklar, ölçek ekonomileri gibi faktörler günümüzde önemini yitirmeye başlamıştır. Bugün, aynı sektörde faaliyet gösteren işletmeler az çok aynı fiziksel kaynaklara sahip olmakla birlikte, hiçbir şirketin performansı bir diğeriyle aynı değildir. Şirket performansları arasındaki bu farklılık insan unsurunun sahip olduğu bilgi ve tecrübelerden kaynaklanmaktadır. İnsan kaynakları bir işletmede yaratıcılık ve yeniliğin temel kaynağıdır. Bu nedenle işgörenler, işletmede çalışmaya başladıkları andan itibaren şirketin en önemli varlığı haline gelmektedir. Bilgi çağında işletmeler rekabet avantajlarını korumak için çalışanlarını sürekli eğitmeye ve geliştirmeye çalışmaktadır. (Nemli vd., 2003:109)

İşletmelerde uygulanan hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğine, motivasyonuna ve yaratıcılığına etkisini araştıran bu çalışmanın ilk bölümünde hizmet içi eğitim ile ilgili teorik çerçeveye yer verilmiştir. Hizmet içi eğitimin verimlilik, motivasyon ve yaratıcılık üzerindeki etkileri literatür bilgilerinden faydalanılarak aktarılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde ise, Balıkesir ili Bandırma ilçesinde faaliyet gösteren bir kamu kuruluşu çalışanlarının, hizmet içi eğitim ile ilgili görüşlerine yer verilmiş ve bulgular sonucunda hizmet içi eğitimin verimlilik, motivasyon ve yaratıcılık üzerine etkileri analiz edilerek, sonuçlar tablolar halinde açıklanmıştır.

I. KURAMSAL ÇERÇEVE

1.1-HİZMET İÇİ EĞİTİM KAVRAMI

Eğitimi bireysel ve örgütsel yönden ele alıp tanımlamak mümkündür. Bireysel açıdan eğitim; amaçlara ulaşma başarısını arttırmaya yönelik, işgörenlerin davranış, bilgi, yetenek ve motivasyonlarını değiştirme ve geliştirme sürecidir. Örgütsel açıdan ise; örgütün etkililik, etkinlik ve verimlilik açısından mevcut başarısını geliştirmeyi amaçlayan yönetim araçlarının tümüdür (Bumin vd.,2003:47).

İşgören eğitimi, işletme çalışanlarının mevcut görev ya da ileride üstlenecekleri görevlerde daha etkin olabilmeleri için, mesleki bilgi ufuklarının genişletilmesi ve özellikle rasyonel karar alma, görgü ve yetenek arttırma, davranış ve tutumların geliştirilmesi gibi konularda olumlu gelişmeler amaçlayan eğitsel faaliyet ve eylemlerin tamamını içermektedir. (Demir, 2005:106)

Hizmet içi eğitim ise; belirli bir kurum ya da kuruluşta çalışan personele, çalıştıkları alan ile ilgili bilgilerini arttırmak için yapılan eğitimdir. Bu tür eğitimin amacı işletme personelinin işyerindeki verimlilik ve etkinliklerinin arttırılmasına, onların gelişmelerini sağlayan bilgi, beceri ve anlayışlarının zenginleştirilmesine yöneliktir (Tezcan, 1996: 5). Başka bir tanımlama ile hizmet içi eğitim; işletme personelinin hizmete yatkınlığını sağlamak, verimliliklerini arttırmak ve gelecekteki görev ve sorumluluklar için yetiştirmek amacıyla işletme içinde ya da dışında, işbaşında ya da iş dışında uygulanan eğitim teknikleridir (Tutum, 1979:121).

Başlıca eğitim teknikleri aşağıdaki biçimde incelenebilir (Sabuncuoğlu, 1997:144):

İş Başında Yönetici Gözetiminde Eğitim: Yönetici her astın kendi işinde başarısını artırmak için kapasitesi ölçüsünde yeteneklerini geliştirmesine yardımcı olabilir. Böylece ast, yöneticisi gözetiminde işini daha kolay kavrar.

Yetki Göçerimi Yoluyla Eğitim: Yöneticinin astına gerekli ve yeterli ölçüde yetki ve sorumluluk vermesidir. Yetki göçerimi, asta sorumluluk bilincini ve karar alma yeteneğini geliştirir.

Staj Yoluyla Eğitim: İşletmeler işgören adaylarına eğitim programlarında çoğu kez yer alan staj yolu ile çeşitli dallarda ve çeşitli yerlerde eğitim olanakları sağlarlar. İşgörenler için etkili bir eğitim yöntemidir.

İş Değiştirme (Rotasyon) Yolu ile Eğitim: Bir kişinin çeşitli işlerde belirli süre çalıştırılması ve bu yeni işlere yönelik eğitilmesidir. Tekniğin başarısı için kişinin farklı bölümlerde çalıştırılması yerine kendi bölümünde farklı işlerde çalıştırılması daha yararlı olur.

İşe Alıştırma (Oryantasyon) Yöntemi: İşe alınmasına karar verilen elemanlara ilk günlerde verilen eğitime işe alıştırma veya oryantasyon eğitimi denilmektedir. Bu eğitimin amacı işgöreni işine hızlı bir şekilde uyumlaştırmaktır.

1.2- HİZMET İÇİ EĞİTİMİN AMACI VE YARARLARI

İşletmelerdeki eğitim ve geliştirme faaliyetleri, işgörenlerin sorun çözme, karar verme, yeni durumlara uyarlanma, işletme politikalarını ve işlemlerini anlama ve kavrama yeteneklerinin geliştirilmesi ile ilgili çalışmaları kapsamaktadır. İşletmelerdeki eğitim işlevi, işgörenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerini sağlamanın yanı sıra, örgütsel etkinliğin arttırılmasına da katkılarda bulunur (Aldemir vd., 2001:153).

Hizmet içi eğitimin temel amacı; hem işletme, hem de personel yararına olacak bilgi ve davranış değişikliklerini yaratmaktır. Bunun dışında hizmet içi eğitimin diğer amaçları aşağıdaki şekilde belirtilebilir (Umdu, 2002:19; Canman,1979:72; Şencan ve Erdoğmuş, 2001:2):

·  Bilim ve teknolojinin getirdiği yeni değişiklikleri öğreterek, personelin bulunduğu alanda bilgilerini yenilemek,

·  Çalışanları daha üst görevlere hazırlamak,

·  Yeni personelin işletmeye, iş arkadaşlarına ve işine karşı uyumunu sağlamak,

·  İşletmede disiplini sağlayarak, personel arasındaki anlaşmazlıkları ve devamsızlıkları önlemek,

·  İşgöreni motive etmek ve moralini yükseltmek,

·  İş kazalarını azaltmak ve iş güvenirliğini sağlamak,

·  Personelin sorun çözme becerisini geliştirerek gerektiğinde kendi kararlarını verebilmesi için teşvik etmek,

·  İşletme kültürünü güçlendirmek,

·  Yetenekli personelin ilgisini çekerek, işletmede kalmasını sağlamak,

·  Personeli grup çalışmalarına yöneltmek,

·  Üretim/ Hizmet kalitesini ve miktarını arttırmak,

·  Çalışanların tek bir beceri yerine daha geniş bilgi ve becerileri kullanma yeteneğini kazandırmak,

·  Personelin açık görüşlü olmasını, bağımlılıktan kurtularak bağımsızlığa, profesyonelliğe geçmesini sağlamak,

·  Yönlendirilen kişi olma konumundan çıkıp, çözümleyici ve yaratıcı olmasını sağlamaktır.

Hizmet içi eğitime önem vermeyen iş örgütlerinde, işgörenlerinin başarı ve verimlerini arttırmaları ve dolayısıyla yoğun rekabet koşulları içerisinde varlıklarını koruyabilmeleri ve sürdürmeleri çok güç veya olanaksız olacaktır. İşgörenlerin işe alımında çok isabetli seçim yapılmış olsa bile, işgörenlerin değişikliklere ayak uydurabilmeleri ve daha üst kademe görevlerine yükselebilmeleri için eğitime tabi tutulmaları zorunludur. Aksi takdirde işletmenin hedeflerine ulaşması beklenemez (Bingöl, 1997: 177-178).

Hizmet içi eğitimin yararları, hem örgüte sağladığı faydalar hem de birey için kazandırdıkları açısından iki farklı şekilde değerlendirilebilir. Örgüt açısından değerlendirildiğinde; üretilen mal ve hizmetlerin kalitesi artar, eğitim sonrasında örgüt daha nitelikli bir işgücüne sahip olur, örgütte kazalar azalır ve enerji tasarrufu sağlanır. Birey açısından hizmet içi eğitimin yararları ise; bireylerin bilgi ve becerilerini arttırır, daha yüksek standartta mal ve hizmet üretilmesi işgörenlerde moral ve motivasyon sağlar, meslekte kolay ilerleme olanağı tanınır, işgörenin gelirinde artışlar meydana gelir ve iş doyumunu artması sağlanmış olur. Ayrıca sistematik ve düzenli aralıklarla yapılan hizmet içi eğitim faaliyetleri, örgütte çalışanlar arasında olumlu ilişkileri arttırır ve geliştirir. Nitelikli işgörenlere sahip olan örgütlerde problem çözme süreleri kısalır ve zaman kaybı önlenmiş olur (Baron, 1989, Çınkır, 2000:86-87’den alıntı).

1.3- HİZMET İÇİ EĞİTİMİN VERİMLİLİK, MOTİVASYON VE YARATICILIK AÇISINDAN ÖNEMİ

Hizmet içi Eğitimin Verimliliğe Etkisi: Verimlilik, bir mal veya hizmet üretim sisteminde kullanılan üretim faktörleri ile ortaya çıkan üretim miktarı arasındaki oransal ilişki olarak tanımlanmaktadır. Sosyo-ekonomik anlamda verimlilik, ürünün miktar ve kalitesinin arttırılmasının yanı sıra gerek işgörenlerin, gerekse toplumun fiziksel ve ruhsal mutluluğa erişme derecesini de ifade etmektedir. Bu anlamda verimlilik, çalışma yaşamının kalitesi, çevreyle uyum, çalışma barışı ve mutluluğu gibi unsurları da dikkate almayı öngördüğü için işletmedeki çalışanların fiziksel ve ruhsal mutluluğunu sağlamakta, verimlilik artışı ile de oluşan değer fazlalığını topluma yayarak toplumsal refahı gerçekleştirmektedir. Verimliliğin merkezinde insan ve onun mutluluğu vardır (Uğur, 2003:6-11).

Bir işin etkin bir şekilde yapılabilmesi için, gerekli olan eğitimin verilmesi veya bilgi ve yeteneklerin sağlanması verimlilik üzerine en fazla direkt etkiye sahip olan unsurdur. Gelecekteki işler için gerekli olan bilgi veya kaynakların sağlanması veya işletme için gerekli olan daha önemli kaynakların geliştirilmesi ile işletmelerdeki verimliliğin arttırılması sağlanabilir (King,1995, Hançer, 2004:27’den alıntı).

Hizmet içi Eğitimin Motivasyona Etkisi: Motivasyon, kişilerin belli bir amacı gerçekleştirmek üzere kendi arzu ve istekleri ile davranmaları ve çaba göstermeleri şeklinde tanımlamaktadır (Koçel, 2003:633). İnsanı harekete geçiren ve hareketlerinin yönlerini belirleyen, onların düşünceleri, umutları, inançları, kısaca; arzu, ihtiyaç ve korkularıdır. Bu kelimeler ise, aktif ve güdüleyici kuvvetlerdir. Öyleyse, beşeri faaliyet (davranış) bireylerin, arzu, inanç, ihtiyaç ve hatta korkularına göre de yönetilmektedir. Bu saydığımız güç ve kuvvetlerin bileşkesi, kişinin psikolojik çabalarını bir amaca ulaşmak üzere organize eder, devamlılık ve dinamiklik kazandırır. (Vromm, 1964, Öztürk ve Dündar, 2003:58’den alıntı). Buradan hareketle kurum çalışanlarını yaptıkları işe motive etmek çok önemlidir, bireyin örgütsel amaçlar yönünde motive edilmesi sağlanmadıkça örgütsel beklentilere istenen düzeyde cevap sağlanamayacaktır. İnsanlar kurumlara bir amacı gerçekleştirmek için getirilmişlerdir. Bu amaç üretim veya hizmet olabilir. Bunun için onlara hizmetleri karşılığında bazı şeyler verilir böylece kendileri belirli bir yöne devamlı olarak özendirilmiş olurlar (Eren, 2000: 474).

Hizmet içi eğitimin en temel amaçlarından bir tanesi de çalışanların örgütteki motivasyonlarını sağlamaktır. Hizmet içi eğitim sayesinde çalışanların örgüte bağlılıkları ve motivasyon düzeyleri artar (Özçelik,1998:172 ; Geylan, 1992:140; Çınkır, 2000: 86; Canman, 1979:1 ; Yalçın, 2002:85; Taşkın, 2001:13; Şencan ve Erdoğmuş, 2001: 2) 

Hizmet içi Eğitimin Yaratıcılığa Etkisi: Yaratıcılık, yeni ve geçerli fikirler yaratılmasıyla sonuçlanan zihinsel bir süreç olarak tanımlanmıştır. Geniş bir tanımla yaratıcılık, oluşmuş kalıpların kırılması, yaşantıların açık tutulması, bilinmeyenlere başarılı bir adımın atılması, insanoğlu tarafından izlenen ana yollardan yeni yollara geçilmesi, başka şeylere yol açabilecek şeylerin ortaya konulması, düşünceler arasında yeni bağların kurulması ya da yeni ilişkilerin görülmesidir. Kısaca yaratıcılık, var olan ürünlerin dönüştürülmesiyle özgün bir ürün yaratma sürecidir (Güney, 2004:262).  Özcan (2000:158), yaratıcı kişilerin arzu ve isteklerini gerçekleştirmek yerine, yetenek ve becerilerini geliştirme ve gerçekleştirmeyi hedefleyen bir hayat görüşüne sahip olduklarını belirtmiştir. Hizmet içi eğitimin amaçlarından birisi de işgörenlerin kendi yetenek ve becerilerini geliştirebilecekleri bir ortamı onlara sunmaktır (Umdu, 2002:19; Canman,1979:72; Şencan ve Erdoğmuş, 2001:2).

II- METODOLOJİ

2.1-ARAŞTIRMANIN AMACI ve YÖNTEMİ

Bu çalışma, hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğine, motivasyonuna ve yaratıcılığına etkisini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla aşağıdaki hipotezler geliştirilmiştir.

Hipotez 1:

H₁: İşgörenlerin hizmet içi eğitime istekli olmaları konusunda eğitimin şirket içinde verilmesiyle, şirket dışında özel bir ortamda verilmesi arasında fark vardır.

Hipotez 2:

H₂: Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası, çalışanların iş verimliliği arasında fark vardır.

Hipotez 3:

        H₃: Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası çalışanların işe karşı motivasyonu arasında fark vardır.

Hipotez 4:

H₄: Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası çalışanların yaratıcılığı arasında fark vardır.

Belirlenen hipotezleri test etmek amacıyla örneklemin yapılacağı ana kütle olarak Balıkesir’in Bandırma İlçesinde bulunan bir kamu kuruluşu seçilmiştir. Kurumun tarafsızlığını zedelememek adına kurum ismi saklı tutulmuştur. Kurumda çalışan sayısı 250’dir. Bu çalışanlar arasından tesadüfî örnekleme yöntemiyle ankete cevap vermeye istekli olan 79 çalışana anket uygulaması yapılmıştır. Anketler yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak yapılmış, anket hakkında sorulan sorular, anketin genel amacı dâhilinde açıklayıcı bilgiler verilerek cevaplanmıştır. Anket, toplam 28 sorudan oluşmaktadır. İlk 7 soru demografik yapının ve çalışanın tecrübesinin tespitine yönelik, çoktan seçmelidir. Sonraki 21 soru 5’li Likert tipi ölçek kullanılarak hazırlanmış olup, soruların tamamı olumlu yönde sorulmuş ve “kesinlikle katılmıyorum” şıkkı 1 puan, “kesinlikle katılıyorum” şıkkı 5 puan olmak üzere tüm sorular aynı şekilde puanlanmıştır. Anketin analizinde SPSS 12 (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılmıştır. Araştırmanın amacını oluşturan hipotezleri test etmek amacıyla Tek Grup T-Testi uygulanmıştır. Ayrıca, hizmet içi eğitimin verimlilik, motivasyon ve yaratıcılık ile olan ilişkisi korelasyon analizi ile test edilmiştir.

2.2-ARAŞTIRMA VERİLERİNİN ANALİZİ

2.2.1-Demografik Özellikler:

Tablo 1: Demografik Faktörler

Araştırmaya katılan çalışanların demografik özellikleri incelendiğinde, % 81’lik çoğunluğu erkekler oluşturmaktadır. Çalışanların %73,4’ ü evlidir. % 46,8’ i 25-34 arası yaş dağılımındadır. %86,1 bir yüksek öğretim kurumundan mezun olmuştur. Ankete katılanların yaklaşık yarısı 12 yıl ve üzerinde iş tecrübesine sahiptir ve çalışanların ilk iş deneyimleri uygulamanın yapıldığı kamu kurumunda başlamıştır.

2.2.2- Araştırma Hipotezlerinin Analizi:

Hipotez 1: “İşgörenlerin hizmet içi eğitime istekli olmaları konusunda eğitimin şirket içinde verilmesiyle, şirket dışında özel bir ortamda verilmesi arasında fark vardır” hipotezi test edilmiş ve aşağıdaki tabloda yer alan bulgulara ulaşılmıştır.

One-Sample Test

% 95 güven aralığında, t:11,986 değerine tekabül eden anlamlılık düzeyi (Sig.) 0.05’den küçük çıktığı için 1. hipotez KABUL edilmiştir.

Hipotez 2: “Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası, çalışanların iş verimliliği arasında fark vardır” hipotezi test edilmiş ve tablodaki bulgular elde edilmiştir.

One-Sample Test

% 95 güven aralığında, t: 24,712 değerine tekabül eden anlamlılık düzeyi (Sig.) 0.05’den küçük çıktığı için 2.Hipotez KABUL edilmiştir.

Hipotez 3: “Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası çalışanların işe karşı motivasyonu arasında fark vardır”  hipotezi test edilmiş elde edilen sonuç aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

One-Sample Test

% 95 güven aralığında, t:17,965 değerine tekabül eden anlamlılık düzeyi (Sig.) 0.05’den küçük çıktığı için 3.Hipotez KABUL edilmiştir.

Hipotez 4: “Hizmet içi eğitim öncesi ile eğitim sonrası çalışanların yaratıcılığı arasında fark vardır” hipotezi test edilmiş ve tabloda yer alan bulgulara ulaşılmıştır.

One-Sample Test

% 95 güven aralığında, t: 24,265 değerine tekabül eden anlamlılık düzeyi (Sig.) 0.05’den küçük çıktığı için 4.Hipotez KABUL edilmiştir.

2.2.3- Verimlilik-Motivasyon-Yaratıcılık İlişkisinin Korelasyon Testi

Hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğine, motivasyonuna ve yaratıcılığına olan etkilerinin korelasyon analizi aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Korelasyon analizi sonucunda hizmet içi eğitimin verimliliği artırmasıyla yaratıcılığı geliştirmesi arasında pozitif bir ilişki olduğu ve bu ilişkinin de istatistiksel açıdan anlamlı (r=0,664) olduğu tespit edilmiştir. Verimlilik ile motivasyon arasında da istatistiksel açıdan anlamlı (r=0,633) pozitif bir ilişkinin olduğu görülmektedir. Motivasyon ile yaratıcılık arasında da pozitif bir ilişkinin olduğu ve istatistiksel açıdan anlamlı (r=0,583) olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

TARTIŞMA VE SONUÇ

Hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğine, motivasyonuna ve yaratıcılığına olan etkisini araştırmak amacıyla yapılan çalışmada belirlenen hipotezler istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuş ve kabul edilmiştir. Buna göre, çalışanların hizmet içi eğitimi işyeri harici özel bir ortamda almayı istedikleri ortaya çıkmıştır.

Hizmet içi eğitim sonucunda çalışanların verimliliklerinde anlamlı derecede artış olduğu tespit edilmiştir. İşgörenlerin verimli bir şekilde çalışmadığı yönünde şikâyetleri olan işletmelere hizmet içi eğitimle verimliliklerini artırabileceği önerilebilir.

İşletmelerin başarılı olmalarında çalışanlarının motivasyonlarının çok önemli olduğu literatür taraması sonucu elde edilen bulgularda ortaya konulmuştu. Önemli olan çalışanların motivasyonlarını nasıl yüksek tutulabileceğidir. Araştırmada uygulanan anketlerin analizleri sonucu çalışanların motivasyonlarını yüksek tutabilecek uygulamalardan birisinin de hizmet içi eğitim olduğu tespit edilmiştir. Hizmet içi eğitimin, çalışanların morallerinin yüksek olmasına ve işletmede iyi bir çalışma ortamı yaratılmasına katkıda bulunduğu ortaya çıkmıştır.  

Bilgi ve teknolojinin sürekli gelişmesi işletmelerdeki beşeri kaynakların önemini daha da artırmıştır. İşletmeleri için artı değer yaratan çalışanlar, rekabet avantajı sağlamada ve sürdürmede kuruluşlar için vazgeçilmez unsurlardan biridir. Bu anlamda, çalışanlarının yaratıcılığının geliştirilmesi ve bu faydanın katma değer olarak işletmeye kazandırılması gerekmektedir. Yapılan araştırma sonucunda hizmet içi eğitimin çalışanların yaratıcılıklarının gelişmesine önemli katkı sağladığı tespit edilmiştir. Eğitim sonucunda kendilerini geliştiren işgörenler, yeni fikirler üretmekte ve işletmelerine katkı sağlamaktadırlar.

Verimlilik-Yaratıcılık, Verimlilik-Motivasyon ve Motivasyon-Yaratıcılık ilişkilerinin analiz edildiği korelasyon testi sonucunda bu üç unsurun birbirleri ile istatistiksel anlamda pozitif yönde ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Verimlilik arttıkça yaratıcılık ve motivasyon artmakta, motivasyon arttıkça verimlilik ve yaratıcılık da olumlu yönde gelişmektedir. Çalışanların yaratıcılık özelliğinin gelişmesi de aynı yönde verimliliği arttırmakta ve bu sayede de işgörenlerin motivasyon düzeylerinin yüksek olmasına katkı sağlamaktadır.

Sonuç olarak, literatür taraması sonucu elde edilen bilgiler ve araştırma neticesinde verilerin analiz edilmesi sonucunda hizmet içi eğitimin çalışanların verimliliğini, motivasyonunu ve yaratıcılığını birbirleriyle etkileşimli olarak olumlu yönde etkilediği bulgularına ulaşılmıştır. Günümüz işletmelerinin küreselleşen rekabet ortamında yaşamlarını sürdürebilmeleri için yönetim literatüründe önerilen örgüt kültürünün öğrenen organizasyon yapısında olması ve değişimlere kolay adapte olabilmesini sağlamak açısından hizmet içi eğitimlerin çok önemli olduğu tespit edilmiştir.