önceki

yazdır

 Yrd.Doç.Dr. Selda TÜREDİ

SERMAYE PİYASALARINDA KOTASYON VE KOTASYONUN FAYDALARI

ÖZET

Günümüzde ticari, sınai veya hizmetler konusunda faaliyet gösteren ekonomik sektörlerde hızlı bir değişim ve gelişme süreci yaşanmaktadır. Şirketler böyle bir ortama uyum sağladıkları ölçüde gelişmeleri sürdürme şansına sahiptirler. Günümüzde şirketler hangi sektörde olursa olsunlar gerek iç piyasada gerek dış piyasada yoğun rekabet ortamında faaliyet sürdürmektedirler. Böyle bir ortamda ayakta kalkma ve gelişmek; daha kaliteli, daha düşük maliyetle ve tam zamanında üretmek ile mümkün olacaktır. Bunu sağlamanın yolu da gelişen teknolojiyi işletmelerde kullanmaktan, yani yatırım yapmaktan geçmektedir. Yatırım için gerekli kaynağın temininde iki yol vardır. Birincisi şirketlerin özkaynakları ile finansman yolunu seçmesi, ikincisi ise; yabancı kaynaklar ile finansman (dış kaynaklardan) yani kredi benzeri bir şekilde borçlanma yolunu seçmesidir.

Türkiyede kredi faizlerinin yüksek olması ve istikrarlı olmaması sağlıklı fon bulmayı zorlaştırmaktadır. Bu nedenle şirketler bu fonu, mevcut ortaklarından veya yeni ortaklar bularak sağlayabilirler. Doğru finansmana ulaşmada ise en rasyonel yol şirketlerin hisse senetlerini halka arz etmeleri ve borsaya kote ettirmeleridir. Ayrıca kotasyon, piyasa düzenleyicisinin sermaye piyasalarındaki kontrol ve denetimini kolaylaştırır, kamunun aydınlatılmasına ve menkul kıymet arzının kontrolüne imkân bırakır. Borsalar açısından kotasyon; adil ve dürüst pazarlar açılmasına imkân tanır. Kotasyonun kamunun bilgilendirilmesi ve borsalara gelir kaynağı olma fonksiyonları vardır.

Anahtar Kelime: Sermaye piyasaları, kotasyon, kotasyonun faydaları

ABSTRACT

Nowadays we are experiencing a fast change and progress in the commercial, financial and service sectors. Companies have the chance to continue their development only if they keep pace with such a changing athmosphere. Today, both domestic markets and foreign markets are being active in an intense competitive environment. In such an environment it is only possible to survive and grow if the cost of production is lower, more qualified and at the appropriate time. In order to achieve these it is a must to use the newest technology in other words to make investments. There are two ways to provide investment. In the first one the companies can finance using their own resources while in the second one they can borrow from outer resources like credits.

It is difficult to find a healthy fund in Turkey because of the high and instable rates of credit interest. Therefore companies can provide this fund either from their present associates or by finding new associates. The most reasonable way for the companies to reach the right fund is to expose stock sertificates for share by having stocks listed at the stock- exchange. Besides , quotation makes it easier to control and supervise the capital market , to inform the public and makes it possible to control the pulic offering.Quotation leads to a fair and honest market for stock-exchanges. Quotation functions as informing the public and being a source of income for stock-exchange.

Key word: capital market,quotation,the benefits of quotation

İşletmelerde halka açılma, sürekli kamunun aydınlatılması paralelinde, halka arz edilen hisse senetlerinin borsada işlem görmeye kabul edilmesi, yani borsadaki pazarlardan birinde kote edilmesi veya kot dışı pazarlardan birine kayıt ve kabul edilmesine bağlıdır. Halka açılma ve kotasyon başvurusu eş anlı olarak yapılmak zorundadır. Çünkü halka arz edilecek senetlerin, borsada işlem görmeye kabulü halinde, satışa sunulan senetler likidite kazanacaklardır. Borsaların örgüt yapısı ve borsalardaki pazarlar, kotasyon ve mevcut pazarlara, halka arz edilen hisse senetlerin kayıt ve kabulünün yapıldığı yerler olmakla beraber daha önce ihraç edilmiş menkul kıymetlerin alım satımının yapıldığı, fiziki mekânı olan piyasalardır.

Finansal piyasalarda en yaygın kullanılan finansman yöntemi borçlanmalardır. Borç bankalardan sağlanabileceği gibi, borçlanma araçları ihraç edilerek tasarruf sahiplerinden de sağlanabilir. Ülkeler geliştikçe, borsalar etkinlik kazandıkça işletmelerin hisse senetleri, tahviller gibi sermaye piyasası araçlarından faydalanmaları artacaktır.

1.        Kotasyon’un Tanımı

Literatürde “Listing” olarak ifade edilen kotasyon, menkul kıymetler borsalarında sürekli işlem görmesi talep edilen sermaye piyasası araçlarının borsa yönetmeliklerinde yer alan şartları taşımaları durumunda ilgili pazar listesine kayıt edilerek, işlem görmesidir (Şakar,1997:195) .Bu tanıma göre yönetmelikteki yer alan şartları taşımayan menkul kıymetler borsada işlem görememektedir.

Menkul kıymetler borsalarında alım satıma konu olabilecek sermaye piyasası araçlarının, ilgili borsa yönetmeliğinde işleyiş esasları belirlenen pazarlara kote edilmiş olması şarttır. Bir ortaklığın borsa kotuna alınan sermaye piyasa aracı, kota alındığı ilgili pazarda işlem görür (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2001:34). Bu tanıma göre menkul kıymetler ilgili pazar haricinde kote edilememektedir.

Menkul kıymetler borsalarında, sahiplerine ortaklık veya alacaklılık hakkı veren menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları ile ilgili borsa pazarına kote edilip sürekli işlem görebilir. Kote edilmeyen menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları ilgili borsa pazarında kote edilip sürekli işlem görebilir. Kote edilmeyen menkul kıymetler ise oluşturulan özel pazarlarda işlem görebilirler. Bu ifadeye göre özel pazarlar kot dışı pazarlardan oluşmaktadır(İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2001: 36).

Bir ortaklığın, borsanın bir pazarına kote edilecek sermaye piyasası araçlarının sahiplerine eşit haklar vermesi gerekir. Yönetime katılma yönetim kuruluna üye seçme, oy kullanma, karardan pay alma, tasfiyeden pay alma bakımından farklı haklara sahip ortaklık hakkı taşıyan menkul kıymetler aynı işlem bölümünde işlem göremez (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 2001: 37).

İşletmelerin uzun süreli fonlanmasında önemli bir yere sahip olan sermaye piyasası gelişen Pazar şartlarına, uygun düzenlemelere konu olmaktadır(Okumuş,2005:3).Yatırım ortaklıkları anonim şirket olmaları ve Sermaye Piyasası kanununda düzenlenmiş olmaları itibariyle ,kuruluşlarında Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulunun çıkarmış olduğu tebliğler uygulama alanı bulacaktır.(Nomer,2003:93).Türkiye’de hisse senetleri kote olan her şirketin hisse senedi borsada işlem görmeyebilir. Bununla birlikte, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda hisse senetlerinin yanı sıra tahviller ve kar zarar ortaklığı belgeleri de kote olurlar(Apak, 1995: 24).

3.Dünya’da Uygulanan Başlıca Kotasyon Kriterleri

Dünya'daki belli başlı büyük borsaların kotasyon kriterleri incelendiğinde bunların sayısal ve sayısal olmayan kriterler olmak üzere iki grupta toplandığı gözükmektedir(Tanör, 1999: 187).

Sayısal Kriterler; -Şirketin öz kaynak tutarı,

-Şirketin kârlılığı,

-İşlem miktarı,

-Şirketin piyasa değeri,

-Ortak sayısı, hissenin piyasa fiyatı,

-Şirketin faaliyet süreci,

-Halkın elindeki hisse sayısı veya halka açıklık oranı.

Sayısal Olmayan Kriterler;

-Şirketin son üç yıllık bağımsız denetimden geçmiş mali tabloları,

-İçeriği borsalarca belirlenen borsada işlem görme taahhütnamesinin şirketlerden talep edilmesi,

-Şirketin ana sözleşmesinin sermaye piyasası kanunu ve borsa yönetmelikleri ile çalışan hükümler içermemesi,

-Şirketin ürünlerinin mevcut ve potansiyel pazar imkânlarının genişliği,

-Şirketin geleceğe ilişkin planlarının olumlu olması,

-Yöneticilerinin iş tecrübesi ve niteliksel özelliklerinin yeterli olması,

-Şirketin geçmişinde iflas, üretime ara verme veya iflâs anlaşması istenmemiş olması,

-Şirketin muhasebe sisteminin mali yapısı hakkında sağlıklı kararlar almaya olanak vermesi ve sermaye piyasası mevduatına uygun olması,

-Şirketin yeni ürün sunma ve keşfetme kabiliyeti açısından yeterliliği,

-Şirketin bünyesinde bağımsız bir denetleme kurulunun oluşturulmuş olması.

4. Halk Arz ve Borsada İşlem Görme

Halka Arz: Sermaye piyasası araçlarının (SPA) alımı için halka her türlü yoldan çağrıda bulunulmasıdır.

-Sermaye Piyasası Araçları: Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarıdır.

Halka arz yöntemleri;

*Ortak satışı; Ortaklara nakit sağlanır, şirkete nakit girişi olmaz.

*Sermaye artırımı; Şirkete nakit girişi sağlanır, ortaklara nakit girişi olmaz.

-Halka Açık Anonim Ortaklık: Ortak sayısı 250 kişiyi aşan anonim ortaklıkların hisse senetleri halka arz olunmuş sayılır.

- Sermaye piyasası araçlarının halka arzı ile ilgili mevzuat: Sermaye Piyasası Kanunu’nun iki ana Tebliğine dayanır. İlki olan, Seri: I No:26 sayılı Hisse Senetlerinin Kurul Kaydına Alınmasına ve Satışına İlişkin Esaslar Tebliği; halka arzda ilk adımı anlatır. İkincisi, Seri: VIII No:22 sayılı Sermaye Piyasası Araçlarının Halka Arzında Satış Yöntemlerine İlişkin Esaslar Tebliği; satışa başlandıktan sonra nasıl olması gerektiğini düzenler( Kocaeli Sanayi Odası, 2010:2 ).

Kotasyona konu olacak ve borsada işlem görecek menkul kıymetler, Borsa İstanbul Kotasyon Yönetmeliği ve 29.3.2014 tarihli ve 28956 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmeliğin 6. maddesinde belirlenmiştir.

Borsada, ortaklık hakkı veya alacaklılık hakkı sağlayan ve SPK tarafından menkul kıymet olarak kabul edilen sermaye piyasası araçları kote edilebilir.

Bu Yönetmelik ile kotasyon esasları düzenlenen menkul kıymetler dışında kalan diğer menkul kıymetlerin kotasyonu ile ilgili esas ve usuller, SPK'nın onayı ile Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Menkul kıymetlerin Borsada işlem görmeleri esastır. Bir ortaklığın halka arz edilmiş hisse senetleri, esas olarak aynı işlem sırasında işlem görür. Ancak, ortaklığın halka arz edilmiş farklı haklara sahip hisse senetleri bulunuyor ise, Yönetim Kurulunun kararıyla birden fazla işlem sırası açılabilir.

Bir menkul kıymetin ilgili pazara kabulüne, ihracı kuruluşun veya elinde söz konusu menkul kıymetten Yönetim Kurulunca tespit edilecek asgari miktarda bulunduran borsa üyeleri ile ilgili menkul kıymetin halka arzına aracılık hizmeti veren aracı kuruluşun başvurusu üzerine Yönetim Kurulu karar verebilir. Aracı kuruluşlarca kotasyon başvurusu yapılmış ise ilgili ortaklık gerekli tüm bilgi ve belgeleri Borsaya vermekle ve kotasyon ücretlerini zamanında ödemekle yükümlüdür.

Borsada İşlem Görme; Borsa İstanbulda payların işlem görebileceği Pay Piyasası ve Gelişen İşletmeler Piyasası ( GİP ) olmak üzere iki piyasa bulunmamaktadır. Pay Piyasasında Borsa İstanbul kontuna ya da ilgili Pazar kaydına alınan şirketlerin payları işlem görmekte iken Borsa kotasyon şartlarını sağlayamayan, gelişme ve büyüme potansiyeline sahip şirketlerin payları GİP’te işlem görmektedir.

Sermaye Piyasası Kurulu tarafından halka arz izahnamesi onaylanan şirketlerin halka arz işleminin tamamlanması akabinde paylarının Borsa İstanbul piyasalarında işlem görmesi için, Borsa İstanbul kotuna kaydın alınması ya da GİP Listesinde bulunması gerekmektedir(Borsa İstanbul, 2014:1).

4.1.GİP Listesinde Kabul ve GİP te İşlem Görme

SPK tarafından kayda alınan menkul kıymetler GİP listesine kabul edilebilir ve GİP’te işlem görebilir.

GİP listesine kabul işlemi, sadece mevcut ortakların yeni pay alma haklarının kısmen veya tamamen kısıtlanması suretiyle sermaye artırımı ya da tahsisli sermaye artırımı sonucunda ihraç edilecek paylar için yapılır.

Bir şirketin mevcut ortaklarının yeni pay alma haklarının kısmen veya tamamen kısıtlanması suretiyle sermaye artırımı ya da tahsisli sermaye artırımı sonucunda ihraç edilecek payları GİP te esas olarak aynı işlem sırasında işlem görür. Ancak şirketin farklı haklara sahip payları bulunuyor ise İMKB Yönetim Kurulunun kararıyla birden fazla işlem sırası açılabilir.

4.2 GİP Listesine Kabul Kriterleri

Şirket paylarının GİP listesine kabul başvurularında aşağıdaki hususların mevcut olması gerekmektedir.

1-Payların GİP listesine kabulü için başvuruda bulunan şirketin anonim şirket statüsünde olması, kuruluş ve faaliyet bakımından hukuki durumunun tabi olduğu mevzuata uygun olduğunun belgelenmesi,

2-GİP listesine kabul başvurusunun, mevcut ortakların yeni pay alma haklarının kısmen veya tamamen kısıtlanması suretiyle sermaye artırımı ya da tahsisli sermaye artırımı sonucunda ihraç edilecek paylar için yapılmış olması,

3-İMKB kotasyon Yönetmeliğinde belirtilen kotasyon şartlarından en az birinin şirket tarafından sağlanamamış olması. Kotasyon Yönetmeliği 24.06.2004 gün ve 25502 sayılı resmi gazete de yayınlanmış olup, 1.10.2010 gün ve 27716 tarihli resmi gazetede yayınlanan yönetmelikle değişiklikler yapılmıştır. Anılan kotasyon Yönetmeliğinde aranan şartlar şunlardır (Süzen ,2012:2 ) .

-Kuruluşundan itibaren en az 3 takvim yılı geçmiş olması ve son üç yıllık döneme ilişkin mali tablolarının yayınlanması,

-Ortaklığın aşağıda alternatif gruplarda yer alan koşullardan aynı grup içerisinde yer alan koşulların tamamını sağlaması,

4-Şirket ana sözleşmesinin işlem görecek payların devir ve tedavülünü kısıtlayıcı veya pay sahibinin haklarını kullanmasına engel olacak kayıtlar içermemesi,

5-Şirket ile Piyasa Danışmanı Listesinde yer alan bir piyasa danışmanı başvuru tarihi itibariyle en az iki yıl süre ile geçerli bir piyasa danışmanlığı anlaşması imzalamış olması,

6-Başvuru tarihi itibariyle son yılsonu finansal tabloların bağımsız denetimden geçmiş olması. Ancak bağımsız denetime esas bilanço tarihinden dokuz ay geçmesi halinde ayrıca altı aylık ara dönem finansal tablolarının da bağımsız denetimden geçmesi.

Piyasa danışmanının şirkete ilişkin raporunun olumlu görüş içermesi durumunda İMKB yönetim kurulu söz konusu raporu ve genel şartları dikkate alarak şirket paylarının GİP Listesine kabul edilip edilmemesine karar verir (Süzen ,2012:2 ) .

Borsada işlem görme, payların ikincil piyasalarda yatırımcılar tarafından alınıp satılmasıdır. Borsada işlem görme, şirket payları için likidite sağlar, dolayısıyla şirketler için uzun vadeli ve ucuz finansman olanakları yaratır. Paylarının Borsa kotunda Pazar kaydında ya da GİP Listesinde bulunması, şirketlere kredibilite, kurumsallık, tanınırlık kazandırır; şirketlerin ulusal ve uluslar arası piyasalarla entegrasyonunu artırır.

Kotasyon (Borsa İstanbul kotuna alınma); menkul kıymet borsalarında sürekli işlem görmesi talep edilen sermaye piyasası araçlarının ilgili şartları (kotasyon kriterleri) taşımaları durumunda ilgili pazar listesine kayıt edilmesi ve işlem görmesinin kabul edilmesidir.

İlk kotasyon, şirket paylarının ilk kez borsa kotuna alınmasıdır. İlave kotasyon ise, payları borsa kotunda bulunan şirketin sermaye artırımı nedeniyle ihraç ettiği yeni paylarının kotasyonudur.

Borsa İstanbulda, ortaklık hakkı sağlayan paylar, alacaklılık hakkı sağlayan tahvil bona ve SPK tarafından menkul kıymet olarak kabul edilen diğer sermaye piyasası araçları kote edilebilir ve işlem görebilir ( Borsa İstanbul ,2014:2).

Kotasyon Yönetmeliğini amacı, Menkul kıymetlerin İMKB kotuna alınması, kotta kalması, kottan geçici veya sürekli çıkarılması, borsa pazarlarında işlem görmesi işlemlerin geçici ve sürekli olarak durdurulması esaslarını düzenlemek, menkul kıymetlerin sağlıklı ve etkin bir piyasada açıklık ve dürüstlük içinde işlem görmesini sağlamak üzere menkul kıymetleri borsa kotunda olan veya borsa pazarında işlem gören ortaklıkların uyması gereken kuralları ve borsaya verilmesi gereken bilgi ve belgeleri belirlemektir (Şengül, 1997:1).

İMKB nın görev ve yetkileri arasında; menkul kıymetlerin Borsa kotuna alınması ile ilgili başvuruları, Kotasyon Yönetmeliğinde belirtilen esaslar dahilinde incelemek, ek bilgi ve belgeler istemek, başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak yer almaktadır (Aydın,2012:19 ).

5.        Kota Alınmamış Menkul Kıymetlerin Borsa’da İşlem Görmesi

Borsa’da Yönetim Kurulu’nun kararı ile kota alınmamış veya kottan çıkarılmış menkul kıymetlerin işlem göreceği pazarlar teşekkül ettirilebilir. Bu pazarda kottan çıkarılmış menkul kıymetler ile SPK kaydına alınmış ancak kota alınmamış menkul kıymetler, ihraçcı kuruluşun veya elinde söz konusu menkul kıymetten Borsa Yönetim Kurulunca tespit edilecek asgari miktarda bulunduran borsa üyelerinin başvurusu üzerine işlem görürler ( Karslı, 2004:345 ).

Borsa Pazarlarında işlem görecek hisse senetleri için, işleme başlamadan önce oluşmuş bir piyasa değeri mevcut olmadığından ve Kotasyon Yönetmeliği kapsamında piyasadaki mevcut ve muhtemel tedavül hacmi bakımından yapılması gereken değerlendirmelerin sağlıklı olarak yapılması imkânı bulunmadığından, Borsa Yönetim Kurulu’nca verilecek kararla söz konusu şirketlerin hisse senetleri II. Ulusal Pazar’da işlem görmeye başlayacaktır.

Söz konusu şirketlerin hisse senetleri, II. Ulusal Pazar’da işlem görmeye başladıktan sonra, Ulusal Pazar’a geçişlerde aranan ve 3 aylık dönemler itibariyle belirlenen asgari tedavül kriterleri çerçevesinde yapılacak değerlendirmelerde Ulusal Pazar için aranan işlem görme koşullarını sağlamaları halinde, Kotasyon Yönetmeliği’nde düzenlenen kotasyon şartlarının da sağlanması kaydıyla Borsa Yönetim Kurulu’nca alınacak kararla Borsa kotuna alınarak Ulusal Pazar’da işlem görebilecektir(Kotasyon Müdürlüğü,2008:2).

6. Sermaye Piyasalarında Kotasyonun Faydaları

Menkul kıymetlerin Borsa’da işlem görmesi için aracı kuruluşlarca yapılacak başvurularda, kotasyon başvuruları için gerekli belgeler istenir ve bu tür başvurular, kotasyon başvuruları ile aynı esaslarda incelenir. (TANER, 2000: 135)

Kotasyon, piyasa düzenleyicisi olarak Kurul’un sermaye piyasasındaki kontrol ve denetimini kolaylaştırır. Ayrıca kamuoyunun aydınlatılmasına ve menkul kıymetler arzının kontrolüne olanak sağlar. Bunun yanında kotasyon, adil ve dürüst pazarlar açılmasına imkân vererek borsaya gelir kaynağı yaratır (Borsa İstanbul, 2014:1).

7.Şirketler Açısından Kotasyonun Faydaları

Şirketlerin hisse senetlerinin borsada işlem görmeye başlaması ile birlikte şirket ortakları ellerinde bulunan hisselerin değerini bilebilmektedir. Bu durum şirket ortaklarının hisselerini elden çıkarmak veya elde tutmak konusunda daha rasyonel karar almasına olanak sağlamaktadır. Ayrıca hisse senetleri borsada işlem görmeye başlayan firmalar, daha kolay daha ucuz finansman kaynağına kavuşmuş olurlar. Bunun yanında söz konusu firmaların kamuoyundaki imajları artar. Borçlanma imkânları genişler(Borsa İstanbul, 2014:2).

Borsada işlem görmensin ( Kotasyonun ) faydaları şirketler açısından şöyle belirlenebilir (Bayraktar,2011:6).

-Şirketin hisse senetlerine likidite yaratma

- Finansman temin etme

-Kurumsallaşma

-Kredibilite

- Küreselleşme

-Tanınma

- Vergi Avantajı

-Şirketin Hisse Senetlerine Akışkanlık (Likidite) Yaratma

Şirketlerin hisse senetlerinin Borsa’da işlem görmeye başlamasıyla birlikte; organize bir piyasada arz ve talebe göre hisse senedinin fiyatı oluşacağından, şirket ortakları elindeki hisselerinin değerini bilebilmekte ve rasyonel bir şekilde elden çıkarma veya yeniden alma imkânına kavuşabilmektedirler.

Borsa’da işlem gören hisse senetleri bir piyasa değerine sahip olduğundan, rahatlıkla teminat olarak kabul görmektedir. Özet olarak şirket hisse senetleri likidite imkânı kazandığından, hisse senetlerinin organize pazarlarda istenilen zamanda, gerçek arz ve talebe göre oluşan fiyatlardan alınıp satılabilmesi imkânı doğmaktadır(Borsa İstanbul, 2014:2).

-                Finansman Temin Etme

Şirketlerin sermaye artırımı yoluyla halka açılması durumunda ucuz maliyetli fon temin edilmekte, ayrıca şirketlerin hisse senetlerinin Borsa’da işlem görmeye başladıktan sonraki aşamada, sermaye artırımlarında ortaklar öncelik haklarını kullanma yolunu tercih etmekte, ya da öncelik hakları şirketler tarafından kısıtlanarak tekrar halka arz edilmekte böylece şirketler öz kaynaklarını güçlendirmektedir (YALÇINER, 2013: 150).

- Kurumsallaşma ( Sürelilik Kazanma )

Şirketlerin hisse senetlerinin Borsa’da işlem görmeye başlaması ile birlikte belli kurallara uyum sağlamak ve geniş kamu sorumluluğu süreklilik kazanma mecburiyetini doğurmaktadır. Bunun yanı sıra kamuoyunda olumlu imaj yaratmak, var olan olumlu imajın sürekliliğini sağlamak, işletmenin saygınlığını arttırmak, işletmeye sürekli güven ve destek sağlamak adına yapılan çalışmalar işletme için politika haline getirilmelidir(Borsa İstanbul, 2014:1).

Kurumsal itibar; bir kurumun en önemli varlıklarındandır. İyi bir kurumsal itibarın birçok faydaları vardır. Bu faydaları şöyle sıralayabiliriz;

-Marka sadakatini artırır,

-Kolay ve ucuz kredi bulur,

-Rekabet avantajları sağlar,

-Tedarikçiler daha kolay elde tutulur,

-Kurumsal yapı daha etkin hale gelir,

-Satış avantaları sağlar.

-Müşterilerini daha kolay etkiler,

-Kredibilite (Kredi İtibarı )

Şirketlerin hisse senetlerinin Borsa’da işlem görmesi bankacılık ve para piyasası nezdindeki kredi itibarını arttırmakta, daha ucuz ve kolay kredi imkânlarına sahip olmaktadırlar. Yani ayrıca daha ucuz ve kolay kredi bulmak için fazla iş gücü harcamazlar ve buda şirket için ayrıca kazanç sayılabilir (Borsa İstanbul, 2014:1).

-Küreselleşme ( Globalleşme )

Şirketlerin hisse senetlerinin Borsa’da işlem görmeye başlaması ile birlikte, şirketler yabancı ülkelere kolayca menkul kıymet ihraç edebilir ve o ülkede menkul kıymet ihraç edebilir ve o ülkede menkul kıymetlerini kote ettirerek işlem görmesini sağlayabilirler. Böylece, yurt dışı piyasalara erişebilirler. Menkul kıymetleri bir Borsa’da kote olan şirketlerin yabancı ortak bulması ve joint venture (ortak girişim) tipi olarak girişimler kurabilmesi mümkün olmaktadır.

21. yüzyılın eşiğinde bulunduğumuz şu dönemde dünya çapında değişim rüzgârları esmektedir. Şüphesiz bu değişim rüzgârlarından en önemlisi ve en çok tartışılanı globalleşmedir.

Ulusal kültürlerin, ekonomilerin ve sınırların ortadan kalkmaya yüz tuttuğu, politik kutuplaşmaların ortadan kalktığı, hemen her alanda liberal eğilimlerin güç kazandığı, teknolojinin akıl almaz bir hızla geliştiği ve toplumsal hayatın büyük bir kısmının global süreçler tarafından belirlendiği bir çağda yaşıyoruz .Bu sebepten dolayı hisse senetlerinin borsa da kote edilmesi işletmeye faydası benim düşünceme göre tartışılamaz(YALÇINER, 2013: 155).

- Tanınma (Varlığının Kabul Edilmesi )

Kotasyon, şirketlerin kamuoyunda da daha yakından tanınmasını ve ürünlerinin varlığının kabul edilmesini, markasının da herkes tarafından bilinmesini mümkün kılmaktadır. Halka açık şirketlerin hisse senetlerinin Borsa'da işlem görmesi gerek şirkete gerekse şirket ürünlerine yaygın tanınma ve saygınlık avantajı sağlamaktadır(YALÇINER, 2013: 156).

-Vergi Avantajı

Borsa kotunda bulunan bir ortaklığın son bilanço aktif toplamının en az %15'inin sermaye olarak tahsisi suretiyle kısmi bölünme yoluyla yeni bir ortaklık kurulması halinde, kotta bulunan ortaklığın son 3 yıldır faaliyette bulunması; son iki yıla ilişkin mali tablolarına göre vergi öncesi kâr elde etmesi; yeni kurulan ortaklığın sermayesinin asgari %51’ine sahip olunması ve ayni sermaye olarak tahsis edilen aktiflerin Borsa kotunda bulunan ortaklığın üretim ve faaliyetleri ile ilgili olması kaydıyla, bu ortaklıkların durumu gösteren belgelerle başvurmaları üzerine, yeni kurulan ortaklık için faaliyet süresi ve karlılığa ilişkin kotasyon koşulları aranmaz(YALÇINER, 2013: 156).

Sonuç

İşletmelerin Menkul Kıymetlerini Borsada Kote edilmesi sonucunda pek çok avantajla karşılaşırlar. Şirket payları için likidite sağlanır, dolayısıyla uzun vadeli ve ucuz finansman olanaklarından yararlanılmış olunur. Şirket Paylarının Borsa kotunda Pazar kaydında bulunması, şirketlere güvenilirlik, kurumsallık, tanınırlık kazandırmasının yanında şirketlerin ulusal ve uluslararası piyasalarla entegrasyonunu artırır ve şirketlere uzun dönemde ucuz yollu finansman ihtiyaçlarının sağlanmasına fırsat sağlar.

Ülkemizde 29.03.2014 tarih ve 28956 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Borsa İstanbul A.Ş. Kotasyon Yönetmeliği İşletmelere ve Sermaye Piyasasında önemli düzenlemeler getirmiştir.