önceki

yazdır

 Yrd.Doç.Dr. Emin UZUN

 Yusuf AVCI

YABANCI TURİSTLERİN MARMARİS’İ TERCİHİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI

ÖZET

Bu çalışmanın amacı, yabancı turistlerin, Muğla ili Marmaris ilçesine yaz aylarında tatil amaçlı gelmelerine etki eden faktörleri araştırmaktır.

Özellikle son yıllarda Türkiye’ye gelen turist sayılarında artışlar olmuştur. Dünya Turizm Organizasyonu (WTO) tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin güneşi, denizi ve tarihi değerleri ülkeye geçen yıl (2005 de) turizmde Dünyanın en hızlı gelişme oranını kazandırmıştır. Çin ve Amerika Birleşik Devletlerinin her ikisinin turizm gelirleri toplamı 18.2 milyar dolar olarak açıklandı. Buna ilave olarak Anadolu Haberler Ajansı da Türkiye’nin turizm gelirleri açısından belirlenen 8 ülke arasındaki sıralamada en hızlı büyüme oranına sahip ülke olduğunu açıkladı.

Türkiye’deki fiyatların incelenmesi, turistik işletme yöneticileri için seyahat edenlerin tatil bölgesi tercihlerinin belirlenebilmesi, turistlerin memnuniyet derecelerinin ölçülmesi, bunların ülkelere, cinsiyete, eğitime ve yaşa bağlı olarak değişip değişmediği de çok önemlidir.

 Bu amaçlar doğrultusunda çalışmada; araştırmanın problemi, konusu, kapsamı ve önemi açıklanmış ve materyal ve kullanılan yöntemler açıklanarak elde edilen verilerin analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak yabancı turistlerin yaz aylarında Marmaris’i tercihlerine etki eden 5 faktör vardır. Bunlar yaş, gelir düzeyi, eğitim düzeyi, kaldıkları yerin fiyatı ve tarihi-kültürel değerlerdir. Gelir seviyesi arttıkça geliş sayısı azalmaktadır. Bu da yazın Marmaris’e gelen turistlerin gelir seviyelerinin daha düşük olduğunu göstermektedir. Yaş ve eğitim seviyesi arttıkça geliş sayıları artmakta, kaldıkları yerin fiyatı düşük olduğu için ve tarihi-kültürel değerlerin mükemmelliğinden dolayı tercih artmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Turistlerin memnuniyeti, kültürel ve tarihi değerler, fiyat, eğitim,gelir, yaş.

SEARCH THE FACTORS THAT INFLUENCE THE FOREIGN TOURISTS COMING TO MUĞLA MARMARİS

ABSTRACT

The intent of this work is to search the factors that influence the foreign tourists coming to Muğla Marmaris in summer.  Especially in last  years there has been some increasing on number of tourists who come to Turkey. Turkey’s sun, sea and historic treasures earned the country the world’s fastest growth rate in the world last year (2005), beating both Çhina and the United States with a total  of  $18.2 billion in tourism income it was revealed  in a report  by the World  Tourism Organization (WTO) reported the Anatolia news agency in addition to the fastest growth rate, the new figüres rank Turkey in eighth spot among  countries in tourism income.  

The research of prices, knowing the tourists choices of places,measurement the tourists’ pleasure and also to knowling if tihs things change according to sex, country, education, age is important. In this work, the problem, the subject, the content and the importance of research are explained and the materials and the method are explained and the analyses are evulated. Conclusions are explained interpretations and suggestions are made in this work.

Consequently, 5 factors influence the tourists to visit Marmaris. These are; age, income, education, price, culturel and historical value. When the income increases, the number of visitors decreasese. This improve that tourists who visit Marmaris in summer have a lower level of income. When the age and the education go up, the number of the tourists goes up. As the prices are low, the number of the tourists go up and also they are influenced by the historical and culturel values.

 Key Words: Tourists’ pleasure, culturel and historic treasures, the foreign tourists, price, education, income, age...

1. GİRİŞ

Turizm, insanların sürekli yaşadıkları ve çalıştıkları yerler dışına seyahat ederek yerleşmemek ve kazanç sağlama amacına yönelik olmamak kaydıyla turizm işletmeleri tarafından üretilen mal ve hizmetlerden yararlanmaları ve konaklamaları sonucunda ortaya çıkan olayların bütünüdür (Barutçugil,1998,15). Ülkemizde 2000 yılından 2005 yılına gelindiğinde turist sayısında % 100’lük bir artış olduğu görülmektedir. (http://ekutup.dpt.gov.tr). Bunların en çok tercih ettikleri il Antalya ve daha sonra Muğla ilidir. Muğla ilinde özellikle Marmaris, Bodrum ve Fethiye tercih edilmektedir.

Türkiye’nin olanakları av, sağlık, inanç, golf, yat turları, mağaralar, hava sporları, rafting, kuş gözlemciliği, ipek yolu, kongreler, botanik, yayla, sualtı sporları vb. gibi aktivite çeşitlerini ortaya koymaktadır. İçinde yaşadığımız doğal ortamda turizm firmaları yaptıkları ipek yolu vb. organizasyonlar sonucu turizmi yukarıda ifade edildiği gibi çok farklı alanlarda çeşitlendirmişlerdir. Ödemeler bilânçosunda denkleştirici bir unsur olan turizm çok önemli bir sektördür.

Çok yönlü bir olay ve sektör olarak turizm kavramını tanımlamaya çalışırsak; turizm, insanların sürekli konutlarının bulunduğu yer dışında, sürekli olarak yerleşmemek, sadece para kazanmak ve politik ya da askeri bir amacı izlememek üzere; serbest bir ortam içinde, iş, merak, din, sağlık, spor dinlenme, eğlence, kültür, deneyim kazanma amacıyla ya da dost ve akraba ziyareti, kongre ve seminerlere katılmak gibi nedenlerle, kişisel ya da toplu olarak yaptıkları seyahatlerden, gittikleri yerlerde 24 saati aşan ya da o yerin bir konaklama tesisinde en az bir geceleme süresiyle konaklamalarından ortaya çıkan iş ve ilişkileri kapsayan bir tüketim olayı, sosyal bir olay, ağır, bütünleşmiş bir hizmet ve kültür sektörüdür. (Özdemir, 1992: 19; içinden Çolak vd. 2005).

Turizm, günümüzde döviz girdisini artırıcı ve istihdam sağlayıcı özellikleriyle ulusal ekonomiye katkıda bulunan, uluslararası kültürel ve toplumsal iletişimi sağlayıcı ve bütünleştirici etkisi ile dünya barışının korunmasında büyük payı olan bir sektördür. Türk ekonomisinin de vazgeçilmez temel taşlarından birisi olan turizm, bugünkü dış ticaret açığına, enflasyona ve işsizliğe çare arayan hükümetlerin önemle üzerinde durduğu bir konudur. (Çımat ve Bahar, 2003: 2).

Turizmin ekonomi dışında da boyutları vardır. Bunlar arasında bir turistin yolculuğu öncesinde, yolculuğu sırasında oluşan karmaşık etkileşimler ve bunların sonuçları da bulunmaktadır. Bunların yanı sıra seyahatin psikolojik, sosyolojik, ekolojik ve politik sonuçları ve boyutlarının da olduğu göz ardı edilmemelidir (İçöz,1998:20).

Marmaris’e turist en çok yaz aylarında sonra da sonbahar aylarında gelmektedir. Bunlar en çok hava yolu ve kara yolu ile gelmektedir. Turistlerin büyük çoğunluğu İngiltere, Almanya, Fransa ve Bağımsız Devletler Topluluğu (çoğunlukla Rusya) vatandaşlarından oluşmaktadır.

Muğla ilinde toplam 2.231 adet turizm tesisi olup, toplam yatak kapasitesi 206.910’dur. Tesislerin  %33’ü (726 tesis), yatak kapasitesinin  %27’si (55.422 adet) Marmaris ilçesinde bulunmaktadır. Yine 78 adet yat işletmesinden %46’sı, 1235 yattan %65’i yani 802 adet, toplam yatak sayısının %30’u, 492 seyahat acentesinden %35’i (175 adet) Marmaris’te bulunmaktadır. Tüm bu faktörler Marmaris ilçesinin turizm yönünden Muğla ili içindeki önemini göstermektedir.

Marmaris, Muğla iline 53 km, Dalaman havaalanına 91 km. uzaklıktadır. Denizi, kumu, ormanı, plajları, meşhur çam balı, Physkos, Loryma, Amos, Hydas gibi antik yerleşimleriyle dikkat çeker. Marmaris’in yatçılık merkezi olan Nestel Marina’da yatlara çeşitli hizmetler verilmektedir. Marmaris körfezinin doğal bir liman oluşu yat turizmine olanak sağlamaktadır. Bozburun beldesinde gulet bakım ve onarımı yapılmaktadır. Yat turizmini geliştirmek ve tanıtım amacıyla zaman zaman çeşitli festivaller düzenlenmektedir. Günlücek piknik yeri, Yalancı Boğaz, Cennet Adası, Fosforlu Mağara, Turunç, Kumlubük, Çiftlik, Şelale, Bayır’ da Marmaris’in görülmeye değer yerlerindendir. Muğla ilinde 4 körfez, 97 koy, 2 milli park, 1 tabiat parkı, 6 kanyon, 4 doğal göl, 3 mağara, 4 temel kaynak, 5 müze, 222 anıtsal yapıt, 3 kilise, 3 kış turizm alanı ve 1 yamaç paraşüt alanı vardır.(www.mugla-turizm.gov.tr)

Türkiye’de turizm olanaklarına dair, dünyanın sayılı basın araçlarında özendirici pek çok haberler yer almaktadır. Örneğin, 7 Ocak 2007 tarihli Times gazetesinde ve önemli İngiliz gazetesi olan Guardian’ın her ay bir ülkeyi önerdiği ajandasında, “Mayısta Türkiye’ye Gidin” başlığı altında, mayıs ayında Türkiye’nin bir bölgesini (Antalya-Kaş) okuyucularına önerdiği görülmektedir. Gazete buradaki Deniz Fenerine övgüler yağdırdığı Tim Bryan imzalı haberinde mayıs ayında Akdeniz’in ısınmaya başladığına dikkati çekmiştir.(Times, 7 Ocak 2007)

Turizm, günümüzde telekomünikasyon ve enformasyondan sonra 21. yüzyıla damgasını vuran üç temel hizmet sektöründen biri durumundadır.(Crouch-Ritchie, 1999,s.138) O nedenle turizm sektörü, bazı ülkelerin en fazla döviz geliri elde ettiği sektör durumundadır.

Bilgi teknolojisi alanında turizm sektöründe kullanılan sistem bileşenleri arasında bilgisayarlı rezervasyon sistemleri, telekonferanslar, videotextler, video broşürleri, bilgisayarlar, yönetim bilgi sistemleri, havalimanı elektronik bilgi sistemleri, elektronik malzeme transferleri, dijital telefon şebekeleri, mobil iletişim cihazları gibi teknolojik gelişmelerin kullanımına paralel olarak turizm hareketlerindeki artış sonucu, ülkelerin her gelecek yıl turizmden daha fazla gelir elde etme çabası içinde oldukları görülmektedir. (Poon,1993,s:94) 

Teknoloji günümüzde turizm işletmelerinde sadece seyahat acenteleri, oteller, hava limanlarında kullanılmamaktadır. Rent A Car işletmeleri, gemi seyahat şirketleri, tur operatörleri de bu teknolojilerden yararlanmaktadırlar. İnternetin kullanımında İngilizce dışında diğer dillerin kullanımına yönelik programların (Tiger Talk gibi) ortaya çıkması ile tüketiciler kendi kişisel bilgisayarlarını kullanarak sunulan hizmeti doğrudan satın alma olanağına sahiptirler. Bu durum ise; seyahat acenteleri için bir tehdit olarak ortaya çıkan bir teknolojide yaşanan bir değişikliktir.(Cho, 2002, s.18).

Türkiye’ye gelen yabancı turistlerin büyük bir bölümü paket tur satın alarak gelmektedir. Paket tur işletmelerin doluluk oranlarının artmasına ve buna bağlı olarak yüksek gelirler elde etmelerine, bunun sonucunda etkinlik ve verimliliklerinin artmasına neden olmaktadır (Philips ve Webster, 1983:3).Ayrıca, Turizm işletmelerinde çevre duyarlılığı son yıllarda oldukça önem kazanmıştır. Bütün sektörlerde yaşanan çevre kirliliğine karşı gerekli önlemlerin alınması, ISO 14000 çevre yönetim sistemlerinin uygulanması ve benzeri tedbirler, turizm sektöründe de etkilerini göstermektedir. (Tavmergen, 1998, s.39)

Yıllar önce hanlar, kervansaraylarla başlayan konaklama hizmetleri ulaşım ve iletişim araçlarının gelişmesinin paralelinde zamanımızda büyük değişikliklere uğramıştır. Konaklama işletmeleri çeşitli kıstaslara göre sınıflandırılabilir (Çakmakçı, 2002:3-4).

1-)Fiziki yapılarına göre

2-)Hizmet verdikleri hedef kitleye göre

3-)Yıldızlamaya göre

4-)Pansiyon durumlarına göre

5-)Büyüklüklerine göre

6-)İşletme belgesiz otel işletmeleri (turizm belgesine sahip olmayan bütün otel işletmeleri) oluşlarına göre.

Konaklama İşletmelerinin Genel Özellikleri (Çiçek, 2003: 18-20).

1-)Zamana duyarlıdır.

2-)Emek yoğun işletmelerdir.

3-)Ürünlerinin soyut olma özelliği vardır.

4-)Bölümler ve çalışanlar arasında yakın işbirliği ve yardımlaşmayı gerektirir.

5-)İşletmecilik müşteri ve çalışanlar arasında yoğun etkileşim esasına dayanır.

6-)Ekonomik ve politik dalgalanmalara hassastırlar.

7-)Dinamiktirler.

Turizm, milyonlarca etkileşimin bir arada ortaya çıktığı, kendine özgü tarihi ve dili olan ve çok sayıda insanın katıldığı bir kitle hareketi niteliğini kazanmıştır. Turizm uçak şirketleri, deniz yolları, tren, kiralık araba şirketleri, seyahat pazarlamacıları ile sorunlara çare arayan kişiler, pansiyonlar,  restoranlar, ve toplantı merkezleri gibi kimi büyük kimi küçük iş kollarından oluşan 41 farklı alt sektörle bağlantılıdır.(Lundberg, vd., 1995 s.4) Ve bünyesinde yüzlerce yan kuruluşu barındıran şemsiye görünümündedir.

Türk turizminde 1980’li, 1990’lı yıllara göre oldukça sevindirici rakamlara ulaşılmıştır. Bunun nedenlerinin başında; verilen hizmetlerin kalitesi, tesis sayısının artması ve ülkemizin paha biçilmez değerde sahip olduğu tarihi eserler, doğal güzellikler, ucuzluk, alternatif turizm olanakları, yerel ürünlerimiz ve yemeklerimiz v.b. gibi konular gelmektedir. Tüm bu olumlu yönlerin yanında olumsuzluklarda mevcuttur.   

Bunlar; gürültü kirliliği, sivrisinek v.b. haşaratlar, fiyat farklılıkları, başıboş sokak hayvanları, yolların trafiğe elverişsizliği, bozukluğu ve birtakım satıcıların sergiledikleri tavırlar v.b.  faktörlerdir. Gavcar vd. (2005) yaptıkları çalışmada turistlerin kaldıkları yerin fiyatlarını normal bulurken, ekstraların fiyatlarını bunlara göre farklı bulmaktadır. Ayrıca servis kalitesi, yiyecek kalitesi, hijyenik durum ve çevre konusundaki düşünceleri yüksek derecede, doğal güzellik, tarihi ve kültürel değerler, misafirlik konusundaki düşünceleri olumlu olup çok yüksek derecede olduğu bulgusuna ulaşmışlardır.

Grafik 1: 1996 – 2006 Yılları Arasında Muğla Hudut Kapılarından Giriş Yapan Yabancı Turistlerin Yıllara Göre Dağılımı

Kaynak: Muğla İl Turizm Müdürlüğü

Son on yıllık dönem incelendiğinde Muğla iline gelen turist sayısı 2005 yılında 2.925.440 kişiyle en fazla turist gelen yıldır. Bu sayıların 1999’dan itibaren sürekli artması olumlu bir göstergedir.

2. ARAŞTIRMANIN AMACI

   Araştırmanın konusu, “Yabancı Turistlerin Marmaris’i Tercih Etmelerine Etki Eden Faktörlerin Araştırılması”dır. Ayrıca Türk turizmindeki olumlu ve olumsuz yönlerin neler olduğu, turistlerin düşünceleri, memnuniyet dereceleri vb. konular da bu araştırma içinde kısmen de olsa değerlendirilecektir. İnsanların temel gereksinmeleri olan beslenme barınma gibi biyolojik yaşamlarını sürdürebilmeleri için karşılanması zorunlu ihtiyaçlarının yanı sıra sosyal ihtiyaçları da bulunmaktadır. İstekler insanların sahip olmayı arzuladıkları, daha çok yaşamlarını sürdürebilmeleri için zorunlu olmayan gereksinimlerdir.(Örneğin: araba, eğlence, tatil vb. gibi) (Alpugan,1996:2). Tatile çıkmadan önce insanlar kendi durumlarını ve isteklerini göz önüne alarak bir plan yaparlar ve gidecekleri tatil beldelerini belirlerler. İnsanlar tatil için tercih yaparken genellikle fiyat, hizmette ve yiyeceklerde kalite, animasyon faaliyetleri, hijyenik durum, doğal güzellik, tarihi ve kültürel değerler, misafirperverlik, deniz, gelir durumu, eğitim seviyesi vb. faktörlerin Bu faktörlerin etkisi olumlu ya da olumsuz yönde olabilir.Araştırmanın amacı yabancı turistlerin Marmaris’i tercih etmelerinde etkili olan faktörleri değerlendirmektir.

3.  ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Araştırma amaçlarına uygun olarak tarama stratejisi geliştirilmiştir. Araştırmanın ana kütlesinin sağlıklı olarak tespit edilmesindeki güçlük nedeniyle çalışmanın örneklem seçimi olasılık dışı örnekleme türlerinden rastlantısal örnekleme veya bazı kaynaklarca ifade edilen uygun örneklem şeklindedir. (Balcı, 2005: 88) Araştırmanın veri toplama tekniği ankettir. Anket yaklaşık 50 kişiye uygulanarak bir pilot uygulama yapılmıştır. Güvenilirlilik analizi (reliability analysis) sonucu bazı değişkenler silinerek anketin güvenilirliliği arttırılmış bazı soruların yapısı değiştirilerek daha sağlıklı bir ölçüm aracı olması sağlanmıştır. Marmaris ilçesi merkezinde toplam 776 yabancı turiste 30 soruluk anket yüz yüze görüşerek doldurmaları sağlanmıştır. Araştırmanın örneklem sayısı olasılık temelli belirlenmediği için araştırmaya katılmayanların sapma yaratma olasılığının bulunduğu gözden kaçırılmamalıdır. Ancak 776 kişilik örneklem çalışmanın amacına ilişkin fikir vermede yeterli olacağı kanısındayız. Soruların ilk 6’sı anket uyarlanan kişileri tanımaya yönelik, 21’i Marmaris’i tercihlerinde etkili olabilecek faktörleri incelemeye yönelik ve son 3 soru ise açık uçlu soru olarak turistlerin Türk turizmi hakkında olumlu ya da olumsuz düşünceleri ve bunların giderilmesi için neler yapılması gerektiği ile ilgilidir. Veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS 11.0 programında gerekli analizleri yapılmıştır.

4. ARAŞTIRMA BULGULARI

    Yabancı turistlerin Marmaris’e geliş sayılarına etki eden faktörlerin neler olabileceğini belirlemek amacıyla regresyon ve korelasyon analizi yapılmıştır. Burada, geliş sayıları bağımlı değişken olarak alınmış, diğerleri (ülke, yaş, gelir, eğitim seviyesi, ulaşım fiyatları, kaldığı yerin fiyatları, yiyeceklerin fiyatları, içeceklerin fiyatları, ekstraların fiyatları, rekreasyon-animasyon faaliyetleri, kaldığı yerin türü, servis kalitesi, yiyeceklerin kalitesi, hijyenik durum, çevrenin temizliği, doğal güzellik, tarihi-kültürel değerler ve misafirperverlik) bağımsız değişken olarak alınmıştır. Gruplar arasında fark var ise, farklılığın hangi gruptan kaynaklandığını belirlemek için Tukey, Scheffe ve Duncan testlerden .(Gavcar; 2003: 223) yararlanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda korelasyon katsayısına ait değer r =0.39 bulunmuştur. Buna ve regresyon analizine ait veriler tablo 1 ve 2‘de verilmiştir.

. Araştırmanın verileri analiz edildiğinde aşağıdaki bulgulara ulaşılmıştır.

Tablo 1. Korelasyon Analizi ile ilgili Sonuçları

  ANOVA

     *P<0.05

Tablo 2. Regresyon Analizi ile ilgili Sonuçlar

Bağımlı Değişken: Soru.24

*P<0.05

Tablo 2’ye göre yabancı turistlerin Marmaris’e gelişini etkileyen 5 faktör vardır. Bunlar; Yaş, gelir düzeyi, eğitim düzeyi, kaldıkları yerin fiyatı ve tarihi -kültürel değerlerdir. Bunlardan gelir düzeyi, turistlerin Marmaris’i tercihleri açısından olumsuz yönde etkilenmektedir. Yani gelir arttıkça geliş sayısı azalmaktadır. Diğer dört faktör olumlu yönde etkilenmektedir. Bu bulgular ile gelir düzeyi yüksek olan turistlerin daha çok AB üyesi ülkeleri (Fransa, İspanya, İtalya, İngiltere, Yunanistan) tercih ettikleri bilgisi ile örtüşmektedir. Örneğin 2005 yılında Fransa’yı 76 milyon, İspanya’yı 55.6 milyon  İtalya’yı  36.5 milyon, İngiltere’yi 30 milyon turist ziyaret ederken, ülkemizi 2004 yılına göre %26.1 artışla 20.3 milyon turist ziyaret etmiş, aynı yıl 20 milyon turist ziyareti ile de Avustralya Türkiye’yi takip eden ülke olmuştur.(WTO) 

Tablo:3 Ki-Kare Testi Analizi Sonuçları

* P< 0.05’de küçük olanlar istatistiksel olarak anlamlıdır.

  Tablo 3’de anlam düzeyi değeri 0,05’in altında olanların etkisi veya bağı olduğu görülmektedir. Gelir faktörünün; turistin kaldığı yere, araç tercihine, geliş sayısına ve tekrar Türkiye’ye geliş düşüncesi üzerine etkisinin olduğu, aynı zamanda barınma amaçlı kalınan yerlerin de geliş sayısı, gelme düşüncesi ve tercihleri etkilediği görülmektedir.

5.  SONUÇ VE DEĞERLENDİRMELER    

2005 yılında Türkiye’yi 21 124 886, Muğla ilini ise 2.925.440 turist ziyaret etmiştir. Bunların çoğunluğunu İngiliz ve Alman turistler oluşturmaktadır. 2004 yılında ise bu sayı geçen yıllara göre oldukça sevindirici düzeye ulaşmıştır. Böylece turizmden elde edilen gelir 12 milyar$’ın üzerine çıkmıştır. Gelecekte bunun 20 milyar$ civarında gerçekleşeceği hedeflenmektedir. Ankete katılanların ,%46.5’i İngiliz,%26.3’ü İskandinav turistlerden oluşmaktadır. Bunların, %23.5’inin yaşı 41-50, %28.8’i 51-60 yaş arasında değişmekte olup; %61.7’si bayan, %36.7’si erkeklerden oluşmaktadır.

 Ankete katılan bayan ve erkekler arasında gelir ulaşım aracı tercihi ile tarihi ve kültürel değerler yönünde fark vardır. Erkeklerin geliri bayanlara göre daha yüksek olurken, bayanlar erkeklere göre daha çok taksi ve oto kiralamayı ve oda+kahvaltıyı tercih etmektedirler. Bayan ve erkek turistlerin  %31.3’ünün geliri 2001–3500 $ arasında,%30.2’sinin geliri 2000$’den daha az olmaktadır. Eğitim düzeyi olarak , %39.4’ü yüksek okul, %21.4’ü fakülte mezunudur. Eğitim düzeyiyle birlikte yaş arttıkça kaldıkları yer tercihi yarım pansiyon ve tam pansiyon olmakta, araç tercihi taksi ve oto kiralama olurken, 5 yıldızlı otel ve tatil köyleri gibi benzer yer tercihi yapmaktadırlar. Aynı zamanda Türkiye’ye geliş sayısı ve tekrar gelme düşünceleri de artmaktadır.  Ulaşım için, %23.7’si taksi’yi ,%6.1’i oto kiralamayı, %68.4 ‘de diğer taşıma araçlarını tercih etmiştir. %62.5’i ulaşım araçlarının fiyatlarını normal bulurken, %21.5’i düşük, %5.5’i yüksek bulmuştur. 

Ankete katılan turistlerin aylık geliri, yaşları ve eğitim seviyesi arttıkça tercihleri değişmektedir. Geliri arttıkça kaldıkları yerler daha çok yarım pansiyon ve tam pansiyon olmakta, taksi ve araba kiralamayı tercih etmektedir. Ankete katılanların %50’si konaklama yerinde yer olarak sadece oda tercih ederken, %25.4’ü oda+kahvaltıyı, %13.8’i yarım pansiyonu tercih etmiştir. Bu da turistlerin yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını genellikle dışarıdan sağladıklarının bir işareti olmaktadır. Burada da turistlerin %73.2’si kaldıkları yerin fiyatını normal bulurken , %11.3’ü düşük, %8.4’ü yüksek, %3.2’si çok yüksek bulmuşlardır. Yiyeceklerin fiyatını, %60.2’si normal, %16.6’sı yüksek bulurken; içeceklerin fiyatını, %60.1’i normal, %17.4’ü yüksek bulmuştur. Yiyecek-içecek dışındaki diğer ürünlerin fiyatını,  %59.5’i normal, %15.5’i yüksek, %15.12i düşük bulmuştur. Yiyecek-içecek fiyatını Alman ve İngiliz turistler pahalı bulurken, Rus turistler ucuz bulmuşlardır. Rekreasyon–animasyon faaliyetlerini, %47’si normal bulurken ,%14.3’ü düşük, sunulan bu hizmetlerin fiyatlarını ise %52.6’sı normal, %15.9’u yüksek bulmuştur. Aynı şekilde Rekreasyon-animasyon faaliyetlerini en olumlu bulan Alman turistler en az bulan Rus turistler olmuştur. Bu konuyla ilgili fiyatlar açısından da Ruslar fiyatı düşük bulurken Almanlar pahalı bulmuştur.  Turistlerin konaklama yeri olarak, %47.2’si 3 yıldızlı oteli, %31.8’i apart’ı, %10.7’si 4 yıldızlı oteli tercih etmiştir. Servis kalitesini %38.5’i normal, %36.12i yüksek, %10.3’ü çok yüksek bulmuştur. Yiyeceklerin kalitesini ,%45.5’i normal, %23.3’ü yüksek, %10.1’i düşük, hijyenik durumu %36.2’si normal, %33’ü yüksek, %12.9’u çok yüksek, çevrenin düzeni ve temizlik durumu olarak; %47.8’si normal, %28.1’i yüksek, %8.1’i çok yüksek bulmuştur. Bütün bunların değerlemesi yapıldığında turistlerin Türkiye’yi dolayısıyla Marmaris’i oldukça benimsedikleri ve memnuniyetleri ortaya çıkmaktadır. Ankete katılanların ülkemiz hakkındaki düşünceleri ise; doğal güzellik olarak %51.2’si yüksek, %26.2’si çok yüksek, misafirperverlik bakımından;%36.3’ü çok yüksek, %32.2’si yüksek, %16.6’sı normal karşılamışlardır.

Bu sonuçlara göre, yabancı turistlerin turizm hizmetlerinden ve ülkemizin doğal güzelliği ile insanlarının misafirperverliklerinden “yüksek” ve “çok yüksek “oranlarda memnun kaldıkları ve % 97’si gibi büyük bir çoğunluğun tekrar Türkiye’ye gelme düşünceleri ile bunu ifade ettikleri ortaya çıkmaktadır.

Ankete katılanların %28.2’si ülkemize ilk kez gelirken, %19’u iki kez gelmiştir. %64.1’i tekrar geldiklerinde şimdiki kaldıkları yeri tercih edeceklerini, %32.9’u da tercihlerinin başka konaklama yerlerinin olacağını ifade etmişlerdir. Ayrıca %41.8’i ülkemizi umdukları gibi bulurken, %36.1’i ümit ettiğinden daha iyi, %7.5’i ümit ettiğinden çok daha iyi, %7’si ümit ettiğinden düşük bulmuşlardır.

Son yıllarda, Marmaris’e en çok gelen turistler içerisinde Alman ve Rus turistler başı çekerken, en az gelen İskandinav turistler olmuştur. Türkiye’yi düşündüğünden çok daha iyi bulanlar İngiliz ve İskandinavlar olurken, düşündüğü gibi bulanlar, Alman ve Rus turistler olmuştur.

2005 yılında Türkiye'ye toplam 24.1 milyon turist gelmiş ve toplam 18.2 milyar dolar döviz bırakmış. Bu turistlerin yaklaşık 20.5 milyonu yabancı, 3.6 milyonu da Türk turisttir. Yabancı turistlerin kişi başına ortalama harcaması 679 dolar iken Türk turistlerin ortalama harcaması 1173 dolar olmuştur.

(http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=177429)

Gelecekte, sanal gerçekliğin turizm endüstrisinde kullanımı ile sanal turizm, sanal eğlence parkları, sanal müzeler oluşabilecektir. Seyahat acentaları tarafından broşür, kaset ve CD gibi pasif araçlarla yapılan tanıtımlar yerine, Otel işletmeleri tarafından sanal gerçekliğin kullanımı ile gerçekçi görüntüleri ile daha aktif tanıtımlar yapılabilecektir. Ve böylece otel işletmelerinde sanal teknolojiden yararlanılabilecektir. (Williams ve Hobson, 1995:  425)

Turizmde çevre duyarlılığı konusunda da genel olarak bir değerlendirme yapılacak olursa; bu konuda iki ayrı yaklaşımın söz konusu olduğu görülmektedir. (Tavmergen, 1998: 37)

Bunlardan birincisi, klasik turizm ürünlerinde çevreye duyarlı tedbirlerin geliştirilmesini içermektedir. Bunlar arasında; doğal kaynakların korunması, yeşil otelcilik olarak adlandırılan su, elektrik gibi enerji kaynaklarının israfını engelleyen teknolojilerin kullanılması, araba kiralama şirketlerinin araçlarında kurşunsuz benzin kullanmaları gibi konular örnek olarak yer almaktadır.

İkinci yaklaşım ise, planlı gelişme ile ilgilidir. Alternatif turizm, sürdürülebilir turizm gibi çevreye zarar vermeyen, yeni yatırım yerine doğada olan kaynakları bozmadan kullanmaya yönelik turizm ürünlerini ortaya çıkarmaktadır.