 |
|||||
|
|
|||||
|
|
Yaklaşık 1969 yılından beri, asgari ücreti tesbit etmek amacıyla bir komisyon kurulur ve hemen toplantılarına başlar, anlaşmaya varamazlar, bir daha toplanır, aralarında münakaşalar ederler ve birkaç toplanma sonrası asgari ücreti belirlerler. (Komisyon üyeleri, huzur hakkını toplantı başına alırlar.) Ülke genelinde tartışmasız uygulanma zorunluluğu olarak tespit edilen en az ücret; ne işçiyi, ne işvereni, ne de asgari ücretin artmasını bekleyen üçüncü şahısları memnun etmez.Hal böyleyken; bu tür bir organizasyonun devam ettirilmek ısranının yanıtını bulmakta güçlük çekenlerden biri de benim. Yasalar gereği demek doğru ve yeterli bir cevap olmaz.Hemen aklıma şöyle bir şey geliyor ; İşveren - işçi kendi kendine ücretlerini tesbit etme gibi bir fırsat elde etselerdi, nasıl bir sonuç alırlardı.Bundan kötüsü olmaz dı !!! İş Kanunun 33. md. aynen şöyle der: Hizmet akdi ile çalışan ve bu kanunun kapsamına giren her türlü işçi ve gemi adamı ve gazetecilerin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma bakanlığınca Asgari Ücret tesbit komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari hadleri en geç iki senede bir tesbit edilir. Asgari Ücret Tesbit komisyonu, Çalışma Bakanlığının tesbit edeceği üyelerden birinin başkanlığında ;
Komisyon kararları kesindir.Kararlar resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girer. Asgari ücretin tesbitine ait yönetmelik (Resmi Gazete 12.02.1972 tarih- 14097 sayı) çerçevesinde tesbit edilir.Yönetmeliğin bazı önemli maddeleri şöyle; Madde:1 Tanım: 1475 sayılı İş kanunun 33. maddesinde öngörülen asgari ücret; işçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzererinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir. Madde: 2 5. maddenin 1. fıkrası hükmü saklı kalmak şartıyla asgari ücretin saptanmasında yaş ve cinsiyet farkı gözetilmez. Madde: 3 Asgari ücret tesbit komisyonu asgari, ücreti; mahalli veya bölgesel yahut ülke düzeyinde olmak üzere bir işkolu veya birden fazla işkolu yahut bütün işkollarını kapsayacak şekilde saptar. Asgari ücretin tesbitinde uygulanan usul ne olursa olsun, 1475 sayılı iş kanunun 33. maddesinde yer alan işçi, gemi adamı ve gazetecilerin çalıştığı hiçbir iş kolu ve hiçbir mahal asgari ücretin dışında bırakılamaz. Asgari ücretin bir veya daha fazla işkolu için saptanmasında, 274 sayılı kanunun 9. maddesi gereğince çıkarılan yönetmelikteki iş kolları esas alınır. Madde: 5 Asgari ücret, işçilerin 16 yaşını doldurmuş olup olmadıklarına göre ayrı ayrı saptanır. Asgari ücret tespit komisyonu, asgari ücret saptanmasında, 3. maddede belirtilen kapsam durumuna göre: a) Sosyal durumu b) Ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, c) Fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel seyrini, d) İşkolu ve işkollarının niteliği, gözönünde bulundurulur. Madde: 10 İşçilere, saptanan asgari ücretlerden düşük ücret ödenmez. Hizmet akitlerine ve toplu iş sözleşmelerine asgari ücretlerden daha düşük ücretler ödenmesini öngören hükümler konamaz. İşverenler tarafından işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirme yapılamaz. Madde. 15 1475 sayılı iş kanununun geçici 4. maddesi uyarınca tarım işçilerinin asgari ücretleri de, yönetmelikteki usul ve esaslara göre ayrıca saptanır. Tarım işçilerinin asgari ücretlerinin saptanmasında komisyona; Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlıkları ve Türkiye Ziraat odaları birliği tarafından atanacak birer üye ile tarım ve orman işkolunda kurulu en çok üyeye sahip işçi sendikasının 11. maddede belirtilen nitelikleri haiz olanlar arasında seçeceği bir temsilci katılır.
29.07.1998
Erdoğan ERTÜRK
TEL: 0 312 417 35 15 - 425 96 68 FAX: 0 312 417 97 59
|
