YIL: 1
SAYI: 5
MAYIS 1998
 

önceki

yazdır

Erdoğan ERTÜRK

 
 
BAĞKUR HAKKINDA BİLDİKLERİMİZ, 

            Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer bağımsız çalışanlar Sosyal Sigortalar kurumu ( BAĞ-KUR ) 02.09.1971 TARİH VE 1479 sayılı kanun ile kurulmuş, kanunun sigortalılıkla ilgili hükümleri 01.10.1972 tarihinede bütün yurtta uygulamaya konulmuştur.  

            Ayrıca, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların sosyal güvenliğini sağlama görevi de 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı kanunla Bağ-Kur'a verilmiş ve bu kanun kademeli olarak uygulunarak, çiftçilerimizin ve diğer tarımsal faaliyetlerde bulunanların 2926 sayılı kanun kapsamına alınmaları 1994 yılında tamamlanmıştır.  

            Bağ-Kur Sigortalılarının ve haksahiplerinin, gelişen ve değişen ekonomik ve sosyal ihtiyaclarına cevap verebilmek için, 1479 ve 2926 sayılı kanunlar, zaman zaman çeşitli düzenleme geçirmiştir. Bunlardan;  

            -20.02.0992 tarih ve 3774 sayılı kanun gereği kadın sigortalılar 20, erkek sigortalılar 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olmak koşuluyla istekleri halinde emekli olma hakları sağlanmıştır.  

            -3396 sayılı kanunla getirilen ise; primlerin ve emekli aylıklarının hesaplandığı basamak sayısının 12' den 24'e çıkarılmış olmasıdır. Emekli olacaklar arasında hak kaybını önlemek için, 30.08.1996 tarih ve 4181 sayılı kanunla sigortalıların bulundukları basamaktan en fazla 12 basamak yükseltme hakkı tanınmıştır. ( eski sistem en fazla 12 basamak hakkı tanındığı için)  Hak sahipleri gibi, kurumun da aktüeryal dengelerinin bozulmaması için basamak yükseltme hakkını kullananların intibaklarının yapıldığı andan başlayarak, 3. Yıl sonunda malüllük veya yaşlılık aylığı bağlanması hüküm altına alınmıştır. Böylece, sigortalılar daha yüksek basamakta emekli olarak fazla emekli aylığı almağa hak kazanırken, ödedikleri basamak yükseltme primi ile kurum finalsal zorluğa girmemiş olacaktır.  

 
ÖDEME KOLAYLIĞI YASASI

            2926 sayılı yasal sigortalıları ve hak sahiplerinin 31.12.1996 tarihine kadar olan prim borçlarının % 50'si  

            1479 sayılı yasa sigortalıların 31.12.1996 tarihine kadar prim ve yasanın yürürlüğe girdiği tarihe kadarki geçikme zammı ve faiz borcu bulunanlara,  
   
            08.05.997 tarih-4247 sayılı yasa ile ödeme kolaylığı getirilmiştir. Buna göre; 1997 yılı Haziran ayından başlayarak 10 ay içinde taksitlendirilerek ödemeleri halinde prim borçları bakiyesi terkin ( silinmesi ) olanağı verilmiştir.  

 
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK
   
            Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabii faaliyeti bulunmayan;  

            -Ev kadınları,  

            -Türkiye'de ikamet eden Türk asıllı yabancı uyruklar,  

            -Yurt dışında bulunan vatandaşlarımızın yanlarında bulunan ve işi olmayan eşleri,  

            -İşini kapatmaları nedeniyle sigortalılığı sona erenler talepleri halinde isteğe bağlı sigortalı olurlar.  

 
HİZMET BİRLEŞTİRİLMESİ

            Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında geçen hizmetlerin birleştirilmesi 2829 sayılı kanunla  
tanınmıştır.  

 
YURT DIŞINDA ÇALIŞAN VATANDAŞLARIMIZA TANINAN BORÇLANMA HAKKI

            3201 sayılı yasaya göre; Yurda kesin dönüş yapanlar veya dönüşden sonraki 2 yıl içinde, Bağ-Kur'a müracaatları halinde borçlanma hakkını elde ederler.  

            Borçlanma bedellerinin ABD doları olarak ödemek durumundadırlar. Borçlanma neticesi, Türkiye'de geçmiş hizmetler gibi değerlenmeye tabii tutulmaktadır.  

 
YAŞLILIK-MALÜLLÜK-ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMA ŞARTLARI

            YAŞLILIK 

            -Yazılı talepte bulunulması, Prim borcu olmaması,  

            -Kadın 20, Erkek 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması,  

            -Kadın 50, Erkek 55 yaşını doldurmakla en az 15 tam yıl sigorta primi ödenmiş olması, (kısmi)  

            MALÜLLÜK  

            -Yazılı talepte bulunulması,  

            -Çalışma gücünün en az 2/3'sini  yitirdiğinin tesbit edilmiş olması,  

            -En az 5 tam yıl sigorta primi ödemiş olması,  

            ÖLÜM  

            -Hak sahiplerinin yazılı müracaatlarının olması,  

            -Ölüm tarihinde en az 3 tam yıl sigorta primi ödemiş olması,  

            -Sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler  için prim ödeme süresi aranmaz,(1479)  

            -Sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler için 1 tam yıl sigorta primi ödemiş olma koşulu aranır.18.07.1998 (2926)  
  
   

Erdoğan ERTÜRK 
Serbest Muhasebeci 
Mali Müşavir 
 
                                                                                                            TEL : 417 35 15   - 425 96 68    
                                                                                                            FAX: 417 97 59